21 Kasım 1976 da kaydedilmiş ilk weredıjj..
Doğumumdan 6 gün önce… Benimle yaşıt.. Dade mığo ya en çok bu kayıtları bana miras bıraktığı için minnettarım..
Nart Sosrıkue’nun Nartlar’ın ezeli düşmanı Yinıjjlardan ateşi çalıp Nartlar’a getirmesini anlatıyor..
Yorumlayan Kardenğuş Zıramuk
Şıqepşıne çalan ve yeju yapan Hauhpaşe Hasan..
Berağun Vladimir ve Hagauj grubunun yorumlarını da ekledim dinlemek isteyenler için.
“İzin verin ateşe biraz daha yaklaşalım, anlattıklarımızı daha iyi görebilmek için” diye söze başlarmış Arjantin’in güneyinde Tiera Del Fuego ( Macellan tarafından verilmiş isim, Ateş toprakları anlamına geliyor) yerlileri atalarının hikayelerini anlatacakları zaman.
Ateş’in hikayesini işte bu weredıjjda Nartlar’dan da dinleriz.
Ezeli düşmanları Yinıjj’larla savaşmak üzere zeqo’ya (sefere) çıkar Nart atlıları ama korkunç bir kar fırtınasına yakalanırlar ve yollarını kaybederler, neredeyse donmak üzeredelerdir ki, Nart Sosrıkue yinıjjlardana ateşi çalar ve Nart atlılarının yardımına koşar. Ateşin sıcaklığıyla kendine gelen Nartlar, ezeli düşmanları Yinıjjlara karşı olan seferlerine devam eder ve onları sağlamca bozguna uğratırlar.
Weredıjjda anlatılan metaforu bugüne uyarlarsak…
Kar fırtınası: Asimilasyon
Nart atlıları: Diaspora’da kimlik mücadelesi veren Çerkesler
Yinıjj’lar: Asimilasyona çanak tutan dış ve -maalesef- iç etkenler
Ateş: “Çerkes” ruhu.. / benliği…
Zeqo: “Benliği” “Kimliği” koruma mücadelesi
Diaspora Çerkesi için metaforda tek eksik Sosrıkue…
Sosrıkue’nun günümüzdeki karşılığı kim / kimler / neler olması gerektiğine dair bir fikrim hala yok. Ama bildiğim bir şey var…